39 The Roath Park

Hanes

Dywedir bod Gwesty’r Roath Park sydd ar gornel Heol y Plwca a Kincraig Street yn dyddio o 1886.¹

Wedi’i adeiladu ar dir sy’n eiddo i Ystâd Mackintosh, dechreuwyd datblygu trefol yma ym 1886, ond nid yw Cyfeirlyfr 1886 Wright ar gyfer Caerdydd yn rhestru Kincraig Street, felly mae’n bosibl nad oedd Gwesty’r Roath Park yn bodoli tan 1887. Mae’n bosibl bod cynllun diwygiedig ar gyfer rhai safleoedd busnes ar y gyffordd ym 1886 yn cyfeirio at adeiladu Gwesty’r Roath Park ond byddai angen ei archwilio yn archifau Morgannwg (BC/S/1/5933).

Mae’r gwesty yn llwyddo i gadw ei hun allan o’r papurau newydd gan amlaf ar wahân i’r dadleuon arferol am drwyddedau gwirodydd yn y 1890au, yr ambell berson yn cerdded i mewn ac yn cwympo’n farw o achosion naturiol, a gwerthwr llysiau, Mr Nash, yn cael ei gyhuddo o dderbyn betiau’n rheolaidd yno ym 1936. Ym 1954 (at ddibenion profiant), gwerth y Roath Park oedd £12,140. Y perchennog oedd William J Davies a oedd wedi bod yn berchen ar amryw dafarnau yn y Dociau o’r blaen, gan gynnwys y Mount Stuart. Roedd y gwesty’n cynnwys ale fowlio a oedd dal yno yng nghanol y 1980au.²

Gwrthododd Cadw gais Rhestru Mannau ym mis Awst 2021.

Mae bellach ar gau. Tynnwyd cais am ailddatblygu ei dynnu’n ôl oherwydd y byddai wedi cael ei wrthod (20/01952/MJR). Cymeradwywyd ei ddymchwel ymlaen llaw (PRAP/21/00042/MNR).

Mae’r cynigion diweddaraf yn dangos bod ffasadau wedi’u cadw gyda replica o lawr arall wedi’i ychwanegu trwy 23/00492/FUL.

 

¹ The Illustrated History of Cardiff’s Pubs.

² https://roathlocalhistorysociety.org/2020/10/23/roath-park-hotel/

Disgrifiad

Adeilad trillawr sylweddol mewn lleoliad amlwg ar gornel Heol y Plwca a Kincraig Street. Wedi’i adeiladu o garreg Pennant mewn haen gyda llin-gyrsiau brics aml-liwiog. Gwedd â chwe bae i Heol y Plwca gydag ymwthiad 3 bae i’r ochr chwith. Mae gan y ffenestri a’r drysau bwa Gothig (i’r llawr gwaelod a’r llawr cyntaf) driniaeth carreg gyda phennau stop-siamffrog wedi’u mowldio. Mae gan ffenestri’r ail lawr bennau bwa cylchrannol (ac eithrio’r ymwthiad lle maen nhw’n wastad). Mae ffenestri dalennog pren yn aros ar y lloriau uchaf. Mae bargodion brics coch â deintellion a chorbeli i’r to llechi talcen slip gyda llwyfan pen to wedi’i amgylchynu gan reiliau. Estyniad unllawr sylweddol i’r gogledd-ddwyrain, ar hyd Kincraig Street sy’n dyddio o’r 20fed ganrif.

Rheswm

Adeilad mewn lleoliad amlwg o ddyluniad pensaernïol trawiadol wedi’i adeiladu â deunyddiau o safon. Diddordeb Hanesyddol ac Esthetig. Er ei fod ar gau, mae’r adeilad yn parhau i ymgorffori gwerth Cymunedol sylweddol.

Cyfeirnodau

Archifau Morgannwg

 

BC/S/1/5933

Cynllun diwygiedig o safleoedd busnes, Castle Road a Kincraig Street

1886 – Pensaer: C Rigg – Datblygwr: Mr Rees

1 cynllun, dim gweddluniau

DCONC/6/118a-c

Gwesty’r Roath Park, Heol y Plwca

Cynlluniau Posib

DSA/12/2723

1916-1922

Mae’r prisiad i gytuno arno gydag EF yr Arolygydd Trethi; hefyd cael gwared ar risiau a llechfeddiant yn y Royal Oak.

(S A Brain & Co Ltd.) 10/E.

Gohebiaeth 4 Ionawr-19 Chwefror 1916 a 23 Maw 1920-1 Mawrth 1922, gan gynnwys:

Gwesty’r Roath Park

(a) Taflenni asesiadau a derbyniadau ar gyfer prisio.

(b) Costau a threuliau.

(c) Cost a chyfrifiadau eraill.

(ch) Crynodeb o bryniannau a cholledion a ysgrifennwyd â llaw.

DSA/12/2723

Gwesty’r Roath Park, Heol y Plwca, The Woodville Hotel, Heol Woodville a’r Royal Oak, Heol Lydan, oll yng Nghaerdydd

Mae’r prisiad i gytuno arno gydag EF yr Arolygydd Trethi; hefyd cael gwared ar risiau a llechfeddiant yn y Royal Oak.

(S A Brain & Co Ltd.) 10/E.

1 ffeil

Delweddau ychwanego

 

Postiwyd ar Mawrth 11, 2024.